Диорама "Водяной орех"
Отдельно в зале размещается диорама небольших размеров для показа среды обитания водяного ореха, редкого растения для Городокского района. На живописном фоне диорамы изображён вид на берег озера Озёрки.
На переднем плане представлен водяной орех, его надводная и подводная часть. В надводной части, на поверхности воды, располагаются листья ореха и его цветы, в подводной – стебель с отростками и плодами в верхней части, глубинная часть стебля прикреплена ко дну корнями. Дно илистое, с пятнами песка и светлыми пятнами.
Водяной орех – редкое исчезающее растение. Занесён в Красные книги СССР и РБ. Численность его резко уменьшается в связи с использованием в качестве пищевого и кормового растения, понижением уровня и загрязнением воды в водоёмах, расчисткой их от водной растительности. Распространён в Европе, Азии, Индии, Китае, Вьетнаме, тропиках Африки.
В Городокском районе водяной орех растёт на озёрах Тиосто и Озёрки, реке Овсянке. Здесь образован ботанический заказник республиканского значения.
Вряд ли чьё – либо внимание, на первый взгляд, привлекут берёзовые листья, плавающие на воде. Но если внимательно присмотреться, то увидишь, что они почему – то собраны в аккуратные округлые розетки. Черешки у них вздутые, покрыты рыжеватым пушком и прикреплены к верхушке подводного стебля, уходящего в глубину водоёма. У основания черешков можно увидеть беловато – розовые цветочки с 4 лепестками, 4 чашелистиками и 4 тычинками. Так выглядит водяной орех. Рядом с ним на воде можно увидеть плоды – чёрные или тёмно – коричневые рогатые орешки. Они напоминают маленьких чёртиков, за что растение и получило второе название – чёртов орех. Впрочем, названий у него много: в Поволжье его зовут чилимом, в других районах – рогульником, водяным каштаном, в Могилёвской области местные жители называют его каменным орехом.
На одном растении бывает по 10 – 15 орешков. Осенью, когда листья и стебель отмирают, орехи падают на дно и закрепляются в иле своими рожками. Весной, по мере прогревания водоёма, они прорастают.
Дыярама"вадзяны арэх"
Асобна ў зале размяшчаецца дыярама невялікіх памераў для паказу асяроддзя пражывання вадзянога арэха, рэдкага расліны для Гарадоцкага раёна. На маляўнічым фоне дыярамы намаляваны від на бераг возера азёры.
На пярэднім плане прадстаўлены вадзяны арэх, яго надводная і падводная частка. У надводнай часткі, на паверхні вады, размяшчаюцца лісце арэха і яго кветкі, у падводнай-сцябло з атожылкамі і пладамі ў верхняй частцы, глыбінная частка сцябла прымацаваная да дна каранямі. Дно ілістае, з плямамі пяску і светлымі плямамі.
Вадзяны арэх-рэдкае знікаючае расліна. Занесены ў Чырвоныя кнігі СССР і РБ. Колькасць яго рэзка памяншаецца ў сувязі з выкарыстаннем у якасці харчовай і кармавой расліны, паніжэннем ўзроўню і забруджваннем вады ў вадаёмах, расчысткай іх ад воднай расліннасці. Распаўсюджаны ў Еўропе, Азіі, Індыі, Кітаі, В'етнаме, тропіках Афрыкі.
У Гарадоцкім раёне вадзяны арэх расце на азёрах Тиосто і азёры, рацэ аўсянцы. Тут створаны батанічны заказнік рэспубліканскага значэння.
Наўрад ці чыё-небудзь увагу, на першы погляд, прыцягнуць бярозавыя лісце, якія плаваюць на вадзе. Але калі ўважліва прыгледзецца, то ўбачыш, што яны чамусьці сабраны ў акуратныя круглявыя разеткі. Хвосцікі ў іх уздутыя, пакрытыя рудаватым пушком і прымацаваныя да верхавіны падводнага сцябла, які сыходзіць у глыбіню вадаёма. У падставы хвосцікаў можна ўбачыць бялёса-ружовыя кветачкі з 4 пялёсткамі, 4 Чашалісткоў і 4 тычачкамі. Так выглядае вадзяны арэх. Побач з ім на вадзе можна ўбачыць плён-чорныя ці цёмна-карычневыя рагатыя арэшкі. Яны нагадваюць маленькіх чорцікаў, за што расліна і атрымала другая назва-чортаў арэх. Зрэшты, назваў у яго шмат: у Паволжы яго завуць чылімам, у іншых раёнах-рагульнікам, вадзяным каштанам, у Магілёўскай вобласці мясцовыя жыхары называюць яго каменным арэхам.
На адным расліне бывае па 10-15 арэшкаў. Увосень, калі лісце і сцябло адміраюць, арэхі падаюць на дно і замацоўваюцца ў глеі сваімі рожкамі. Увесну, па меры прагравання вадаёма, яны прарастаюць.
Diorama "Water nut"
A small diorama is placed separately in the hall to show the habitat of the water nut, a rare plant for the Gorodok district. On the picturesque background of the diorama, a view of the shore of Lake Ozerki is depicted.
In the foreground is a water nut, its surface and underwater parts. In the above-water part, on the surface of the water, the leaves of the nut and its flowers are located, in the underwater part there is a stem with appendages and fruits in the upper part, the deep part of the stem is attached to the bottom by roots. The bottom is muddy, with patches of sand and light spots.
Water nut is a rare endangered plant. It is listed in the Red Books of the USSR and the Republic of Belarus. Its number is sharply decreasing due to its use as a food and fodder plant, lowering the level and contamination of water in reservoirs, clearing them from aquatic vegetation. It is distributed in Europe, Asia, India, China, Vietnam, and the tropics of Africa.
In the Gorodok district, the water nut grows on the Tiosto and Ozerki lakes, the Ovsyanka River. A botanical reserve of republican significance has been established here.
Hardly anyone's attention, at first glance, will be attracted by birch leaves floating on the water. But if you look closely, you will see that for some reason they are assembled into neat rounded sockets. Their petioles are swollen, covered with reddish fluff and attached to the top of an underwater stem extending into the depths of the reservoir. At the base of the petioles, you can see whitish - pink flowers with 4 petals, 4 sepals and 4 stamens. This is what a water nut looks like. Next to him on the water you can see fruits - black or dark brown horned nuts. They resemble little devils, for which the plant received its second name - the devil's nut. However, he has many names: in the Volga region he is called a chilim, in other areas - a roguelike, a water chestnut, in the Mogilev region locals call him a stone nut.
There are 10 – 15 nuts on one plant. In autumn, when the leaves and stem die off, the nuts fall to the bottom and are fixed in the mud with their horns. In spring, as the reservoir warms up, they germinate.